2025-ci il yanvarın 1-dən Azərbaycanda minimum aylıq əməkhaqqı 400 manat müəyyən edilib. Bu, prezident İlham Əliyevin dekabrın 23-də imzaladığı "Əhalinin sosial rifahının yaxşılaşdırılması sahəsində tədbirlərin davam etdirilməsi haqqında" Sərəncamda öz əksini tapıb.

Habelə, Nazirlər Kabinetinə tapşırılıb ki, əmək pensiyasının minimum məbləğinin 2025-ci il fevralın 1-dən 320 manata çatdırılmasına dair təkliflərini bir aya prezidentə təqdim etsin.

Buna qədər ölkədə minimum əməkhaqqı 345, əmək pensiyasının minimum məbləği isə 280 manat idi.

Azərbaycanda hələ bu ilin ortalarından minimum əməkhaqqının artırılacağı gözlənilirdi. Müzakirələr zamanı bir çox müstəqil iqtisadçılar deyirdilər ki, Azərbaycanda minimum əməkhaqqı azı 500 manata çatdırılmalıdır. Onlar bu fikirlərini inflyasiya və mövcud qiymətlərlə izah edirdilər.

Dekabrın 21-də Moskva və Sankt-Peterburqda dələduzların aldatdığı bir neçə pensiyaçı tünlük yerlərdə qorxulu əməllər törədib.

Polisin bildirdiyinə görə, bir neçə pensiyaçı saxlanılıb, daha bir şübhəli şəxsin də axtarışı gedir. Dələduzluğun arxasında kimlərin durduğu aydın deyil.

Hadisələrdən biri Moskvanın şimal-şərqindəki alış-veriş mərkəzlərinin birində baş verib. Bir pensiyaçı dövlət xidmətləri göstərən mərkəzdə fişəng partladıb. İnsanlar buradan çıxarılsa da, basabasda bir nəfər yıxılaraq xəsarət alıb. Saxlanılan şəxs deyib ki, fırıldaqla ondan 120 min rubl (2 min 36 manat – red.) qoparan tanımadığı adamların göstərişiylə bu əməli törədib.

Moskva ətrafındakı Korolyov və Ximki şəhərlərində də ticarət mərkəzindən və poçt məntəqəsindən insanlar təxliyə ediliblər. Korolyovdakı hadisəni törətməkdə şübhəli bilinən 64 yaşlı pensiyaçı da polis bölməsində fişəng partlatmaq istəyib. Ximkidəki poçt məntəqəsində olan partlayışla bağlı 70 yaşlı qadın saxlanılıb.

Dekabrın 21-də Sankt-Peterburqda telefon dələduzlarının göstərişiylə iki pensiyaçı qadın polis maşınını yandırmaq istəyib. Saxlanılan qadınlara terrorçuluq maddəsiylə cinayət işi açılıb. Rusiyanın ən böyük bankında – "Sberbank"da yaşlı bir qadın bir bankomatın üzərinə tezalışan maye töküb.

Krasnoyarskda oxşar hadisəni bir qız törədib. Dələduzların aldatdığı 19 yaşlı bu qızın özü də 2-ci dərəcəli yanıq xəsarəti alıb.

Dekabrın 22-də Bakıda "Keşlə" bazarında fəaliyyət göstərən satıcılar etiraz aksiyası keçiriblər. Onlar yanvarın 1-dən bazarın bağlanacağı haqqında deyilənlərə etiraz ediblər.

Satıcılar bazarın bağlanmasını martın 21-i, Novruz bayramına kimi təxirə salınmasını xahiş edirlər. "Bizə əvvəlcədən xəbərdarlıq etməli idilər. İndi bu boyda malla hara gedək?", - satıcılardan biri sual edib.

Aksiya zamanı satıcıların ərazidəki yolu bağlamağa cəhd göstərdiyi, polisin qarşısını aldığı, amma kimsənin saxlanmadığı bildirilir.

Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi "Keşlə" bazarının sökülməsi istəyini Həsən Əliyev küçəsindən Ziya Bünyadov prospektinə paralel, metronun "Koroğlu" stansiyasına qədər yeni avtomobil yolunun tikinti işlərinin icrası ilə izah edir. Qurum artıq maydan bazar rəhbərliyinə məsələ ilə bağlı xəbərdarlıq verdiyini vurğulayır. Agentliyin bu dediklərinə bazar rəhbərliyindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

Dekabrın 23-də isə Agentlikdən "Turan"a bildirilib ki, sözügedən bazarda sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan vətəndaşların çoxsaylı müraciətləri nəzərə alınaraq orada söküntü işlərinin başlanılması 2025-ci il fevralın 1-nə qədər təxirə salınıb.

Agentliyin son açıqlamasına, hələlik, bazardakı sahibkarlar və satıcılardan münasibət bildirilməyib.

Ukraynada atəşkəs sazişinə dair danışıqların fəallaşması fonunda Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Donald Trampla görüşü planlaşdırılmayıb. Kremlin mətbuat katibi Dmitri Peskov bu bilgini dilə gətirib.

"Yanvardakı andiçmə mərasiminədək Trampla görüş üçün hələ heç bir real impuls yoxdur", - Peskovun sözləridir.

Dekabrın 22-də mühafizəkarlarla görüşündə ABŞ prezidenti seçilmiş Tramp bildirib ki, Putin onunla mümkün qədər tez bir vaxtda görüşmək istəyir.

Rusiya və Ukraynanın qarşılıqlı zərbələri

Son həftələr Rusiyayla Ukrayna arasında döyüşlər gərginləşib. Moskva Ukraynanın mülki və enerji infrastrukturuna PUA və raket zərbələri endirib. Ukrayna buna cavabında Rusiya ərazisindəki neft və enerji obyektlərinə, o sıradan neftlə zəngin Tatarıstanın paytaxtı Kazana hava hücumu gerçəkləşdirib.

Ötən həftə ənənəvi illik mətbuat konfransında Putin Qərb ölkələrinə üstüörtülü güzəşt işarələri versə də, kompromisə görə NATO və Qərbdən ən ciddi güvənlik zəmanətləri tələb edib.

Slovakiya baş naziri Moskvaya səfər edib

Ukraynadakı hərbi durum və savaşın nizamlanması dekabrın 22-də Moskvada Slovakiyanın baş naziri Robert Fitso və Vladimir Putin arasındakı görüşdə də müzakirə edilib. Di gəl, görüşün əsas müzakirə mövzusu Ukrayna ərazisiylə tranzit edilən və ilsonu müddəti bitəcək təbii qaza dair müqavilənin uzadılması olub.

Ukraynada üç il öncə başlanan savaşdan sonra Putinlə münasibətləri qoruyub saxlayan azsaylı Avropa İttifaqı (Aİ) ölkəsi liderlərindən olan Fitso rəsmi Kiyevə hərbi yardımın kəsilməsinin, Aİ-nin Rusiyaya qarşı sanksiyalarının qaldırılmasının və Ukraynanın NATO-ya üzv olmamasının tərəfdarıdır.

Ukrayna gələn ilin əvvəlindən Rusiya qazının öz ərazisindən tranzitini dayandıracağını bildirib. Ancaq rəsmi Kiyev qaz hüquq baxımından Rusiyaya məxsus olmasa, Avropa Komissiyasının sorğusu əsasında tranziti bərpa etməyə hazırdır.

İndiki müqaviləyə görə, bu qaz xəttiylə ildə 40 milyard kubmetr mavi yanacaq göndərilməlidir. Amma ötən il tranzit göstəricisi 15 milyard kubmetri keçməyib. Sözügedən qaz borusu Rusiyanın Avropanı qazla təmin edən iki xəttindən biridir.

Bu xətlə Avropanın qaza ehtiyacının cəmi 5 faizi ödənilsə də, Macarıstanın tələbatının 47 faizi, Slovakiyanınsa 97 faizi bu xəttin payına düşür. Üstəlik, Slovakiya Rusiya qazının Avropaya sonrakı satışından ildə 500 milyon avro qazanır.

İranın ali dini lideri Əli Xamenei suriyalıları Bəşər Əsədin çöküşündən sonra Suriyada yaranmaqda olar qiyamçı hökumətə dirəniş göstərməyə çağırıb.

Dekabrın 22-dəki çıxışında Xamenei deyib ki, qiyamı Qərb ölkələri hazırlayıb. O əlavə edib ki, suriyalılar, özəlliklə gənclər, "güclü iradələriylə qeyri-sabitliyi yaradan və gerçəkləşdirən qüvvələrin önünü kəsməlidirlər".

"Həyat Təhrir əş-Şam" (HTŞ) və keçid hökuməti israrla bütün suriyalıların hüquqlarını qoruyacağını bildirsə də, Xamenei sonda, əvvəl-axır, ölkədə İslam respublikası hökumətini dəstəkləyən qruplaşmanın qalib gələcəyini söyləyib.

Bir çox ekspertin fikrincə, Əsəd rejiminin çöküşü rəsmi Tehrana daha bir zərbədir. İranın bölgədəki "dirəniş oxu"na daxil olan qruplaşmalar son 14 ayda ciddi uğursuzluqlar yaşayıb.

ABŞ və Avropa İttifaqının terrorçu təşkilat saydığı HƏMAS Qəzza zolağında İsrailə qarşı başladığı savaşda darmadağın edilib.

HƏMAS-ı dəstəkləmək üçün İsrailə hücum edən "Hizbullah"ın da çoxdankı lideri və bir çox yüksəkvəzifəli məmuru öldürülüb.

Xamenei onların İranla əlaqələrinin önəmini azaltmağa çalışaraq deyib ki, qruplaşmalar İsrailə qarşı öz əqidələrinə görə vuruşub: "Onlar zaman-zaman deyirlər ki, İslam respublikası bölgədə proksi qüvvələrini itirib. Bu, daha bir yanlışdır. İslam respublikasının heç bir proksi qüvvəsi yoxdur… Günün birində addım atmağı planlaşdırsaq, proksi qüvvəyə ehtiyacımız olmayacaq".

Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) inzibati qaydada 10 gün müddətinə həbs edilmiş fəalı Ceyhun Novruzovun polis bölməsində pis rəftardan şikayətləndiyi bildirilir. Bu barədə dekabrın 20-də onunla görüşən vəkil Nemət Kərimli məlumat verib.

Vəkilin bildirməsinə görə, Novruzov deyib ki, dekabrın 13-də saxlandıqdan sonra onu Səbail rayon Polis İdarəsinin 8-ci polis bölməsinə gətiriblər və bütün gecə soyuq beton döşəmədə ac-susuz saxlayıblar, daha sonra barəsində inzibati protokol tərtib edərək məhkəməyə çıxarıblar.

Novruzov həbsini siyasi fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.

Hələlik, bu açıqlamaya Daxili İşlər Nazirliyindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

16 dekabr

Xalq cəbhəsi üzvü 10 sutka həbsə məhkum edilib

Dekabrın 14-də Bakının Səbail rayon Məhkəməsinin Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) eyni adlı rayon təşkilatının sədri Ceyhun Novruzovu 10 sutka həbs etdiyi bildirilir.

AXCP-dən AzadlıqRadiosuna verilən məlumata görə, o, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 535.1 (Polisin qanuni tələbinə tabe olmamaq) maddəsi ilə təqsirli bilinib

Partiyadan vurğulandığına görə, C.Novruzov dekabrın 13-də Səbail rayonunun "20 Sahə" adlanan ərazisində polisin taksi sürücülərini cərimələməsinə etiraz etdiyi üçün saxlanıb: "Məhkəmədə Ceyhun Novruzov saxlanmasının təfərrüatı barədə danışıb. Deyib ki, saat 20:00 radələrində o, deyilən ərazidə mağazalardan birinin qarşısında yol polisinin parklanmış maşınlara cərimələr yazacaqlarını görüb. Maşınlarda sürücü və sərnişinlər olmayıb. Ceyhun polislərə onların əməllərin qanunsuz olmasını deyib. Onun polis nəfərlərinə irad bildirməsi xoşlarına gəlməyib və Ceyhunu polis idarəsinə aparıblar. Səhərisi günü isə məhkəmə olub".

AXCP hesab edir ki, Novruzova verilən ittiham quramadır, o, vətəndaşların hüquqlarını qoruduğu üçün cəzalandırılıb.

Hələlik, bu fikirlərə Daxili İşlər Nazirliyi və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Xatırlatma

C.Novruzov bundan öncə də bir neçə dəfə oxşar ittihamla inzibati qaydada həbs edilib. Həmin vaxtlar da o, ittihamı qurama sayıb.

Hazırda müxalifətdə olan AXCP-nin 12 üzvü uzunmüddətli, daha bir neçəsi isə inzibati həbsdədir. Onlar müxtəlif ittihamlarla üzləşsələr də, partiya onların hamısının siyasi sifarişlə həbs edildiyini açıqlayıb.

Bəzi yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahıya görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında 300-dən çox siyasi məhbus var. Azərbaycan rəsmiləri isə ölkədə siyasi məhbus olması ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər. Onlar vurğulayırlar ki, siyasi məhbus siyahısında yer alan şəxslər sırf törətdikləri əmələ görə mühakimə ediliblər.

Krım tatarlarının lideri Mustafa Cemilev xalqının SSRİ-də 1944-cü ildə sürgün edilməsini soyqırımı kimi tanıyan Çexiyanı alqışlayıb.

Dekabrın 18-də Çexiya parlamentinin 74 senatorundan 70-i müvafiq qətnamənin lehinə səs verib. Kanada, Estoniya, Latviya, Litva, Polşa və Ukraynadan sonra Çexiya oxşar qətnamə qəbul edən sayca 7-ci ölkədir.

"Bu qərar mənəvi baxımdan Krım tatarlarını və Ukraynanı dəstəkləyərək digər ölkələri də bu addımı atmağa həvəsləndirir", - Krım tatarların milli lideri və Ukrayna parlamentinin üzvü Mustafa Cemilev AzadlıqRadiosunun Ukrayna xidmətinə belə deyib.

"Bu, həm də… Ukraynaya dəstəkdir"

O, 2014-cü ildə Krımın işğalından sonra və Ukraynada 3 il sürsə də, hələ bitməyən savaşın fonunda bu qətnamənin önəminin həmişəkindən daha çox olduğunu bildirib: "Bu, özəlliklə indi işğal altında olan Krım tatarları üçün olduqca önəmli hadisədir, onlara mənəvi dəstəkdir. Bu, həm də çox da yaxşı olmayan qonşusuyla savaşan Ukraynaya mənəvi dəstəkdir".

Cemilev onu da deyib ki, Çexiya hökuməti digər ölkələri, özəlliklə Rusiyanın ənənəvi təsiri dairəsində olanları bənzər qətnamələr qəbul etməyə həvəsləndirmək üçün öz təsirindən yararlanmağa hazırdır.

O, Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskinin hazırda yarımadanı güc yolu ilə geri almaq üçün Kiyevin hərbi imkanların olmaması barədə son açıqlamasını anladığını da söyləyib.

Cemilev ümid edib ki, Almaniya və Fransa kimi ölkələr ABŞ-nin yeni administrasiyasını Rusiya qoşunlarının hücumlarını dəf etmək üçün Ukraynaya dəstəyi davam etdirməyə inandıracaqlar.

Xatırlatma

SSRİ lideri İosif Stalinin əmriylə 1944-cü ildə 200 mindən çox Krım tatarı Orta Asiyaya sürgünə göndərilib. Bu türk müsəlman xalqının yarımadadakı mədəniyyətini isə, əslində, məhv edib.

Deportasiya zamanı və sürgünün ilk illərindəki ağır ortamda on minlərlə Krım tatarı həlak olub. Onlar yalnız 1980-ci illərin sonlarında - sovet hökuməti deportasiyanı qınayıb cinayət kimi tanıyandan sonra geri qayıtmağa başlayıblar.

Rusiya prezidenti Vladimir Putin bildirib ki, Moskva Ukrayna savaşında başlıca məqsədinə yaxınlaşır və ABŞ-ni Rusiyanın yeni hipersəs ballistik raketi "Oreşnik"lə raket duelinə çağırır. O, ənənəvi illik mətbuat konfransında bunları dilə gətirib.

Federal televiziya kanallarıyla yayımlanan mətbuat konfransında Rusiya prezidenti ölkə iqtisadiyyatındakı uğurlarla öyünsə də, Rusiyaya qarşı tətbiq edilən sərt sanksiyaların təsirindən söz açmayıb.

Mətbuat konfransının ölkədaxili məsələlərə aid olduğu deyilsə də, Ukrayna savaşı barədə suala cavabında o, Rusiya qoşunlarının irəlilədiyini və əsas məqsədlərinə yaxınlaşdığını bildirib.

"İndi bunu deyə bilmərəm"

Bunların hansı məqsədlər olduğunu deməsə də, Putin təcavüzün əvvəlində sülhə nail olmaq üçün Ukraynada "denasifikasiya", demilitarizasiya və ölkənin neytral statusunun təmin edilməsi kimi məqsədləri açıqlamışdı.

Kursk vilayətinin Ukraynanın avqustda işğal etdiyi hissəsində Rusiyanın nəzarətinin nə vaxt bərpa olunacağına dair sualı Kreml rəhbəri belə cavablayıb: "Biz onları oradan sıxışdırıb çıxardaçağıq. Tam şəkildə və bundan heç kəsin şübhəsi olmasın. Dəqiq tarixə gəlincə, indi bunu deyə bilmərəm".

Putin ABŞ-ni "Oreşnik"lə raket duelinə çağırıb. O, qarşı tərəfi hansısa bir hədəfi müəyyənləşdirib bütün hava hücumundan müdafiə sistemlərini oraya cəmləşdirməsini, ardınca da Rusiyanın "Oreşnik"lə həmin hədəfə zərbə endirməsini təklif edib.

"Biz belə bir sınağa hazırıq", - Putinin sözləridir.

Xatırlatma

Rusiya noyabrın 21-də Ukraynanın Dnepr şəhərinə "Oreşnik" hipersəs ballistik raketiylə zərbə endirib. Rəsmi Moskva bildirmişdi ki, bu, Ukraynanın Qərbin ATACMS və "Storm Shadow" raketləriylə Rusiya ərazisinin dərinliklərinə endirdiyi zərbələrə cavabdır.

Putinin hakimiyyətə gəlişindən sonra avtoritarlaşan Rusiyada 2018-ci il seçkilərindən sonra bu meyl əvvəllər olmadığı qədər gücləndi. 2020-ci ildə qəbul edilən konstitusiya dəyişiklikləri Putinə daha iki dəfə altıillik müddətə prezident seçilməyə imkanı verdi.

Onsuz da marginallaşmış müxalifət darmadağın edildi. 2024-cü ilin əvvəlində isə Putinin ən tanınmış tənqidçisi Aleksey Navalnı Sibir həbsxanalarının birində şübhəli ortamda vəfat etdi.

72 yaşlı V.Putinin 2036-cı ilədək hakimiyyətdə qalacağı gözlənilir.

"Tovuz rayonunda şagirdlərin tüstüdən zəhərlənməsi faktı ilə bağlı rayon prokurorluğunda araşdırma aparılır".

Bunu Baş Prokurorluğun Mətbuat xidmətindən bildiriblər: "Tovuz rayon Aşağı Quşçu kənd 1 nömrəli tam orta ümumtəhsil məktəbinin iki sinfində pelet sobasının tıxanması səbəbindən tüstülünmə nəticəsində 62 nəfərin xəstəxanaya yerləşdirilməsi faktı üzrə Tovuz rayon Prokurorluğunda araşdırma aparılır. Xəstəxanaya müraciət edən şəxslər ilkin tibbi yardım göstərildikdən sonra ambulator müalicəyə buraxılıb, səhhətləri normaldır".

+++

Tovuz rayonu Aşağı Quşçu kəndində yerləşən məktəbdə dəm qazından zəhərləndiyi ehtimal edilən şagirdlərin sayı artmaqdadır.

Bu barədə Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyindən (TƏBİB) məlumat verilib.

"Saat 13:20 radələrinə olan məlumata görə, 55 nəfər Tovuz Rayonu Mərkəzi Xəstəxanasına hospitalizasiya olunub", - məlumatda bildirilir.

+++

Tovuz rayon Aşağı Quşçu kənd 1 nömrəli tam orta ümumtəhsil məktəbinin şagirdlərinin tüstüdən zəhərləndiyi deyilir.

Verilən məlumatlara görə, ən azı 15 şagird zəhərlənmə şübhəsi ilə bağlı xəstəxanaya aparılıb.

Qazax-Tovuz Regional Təhsil İdarəsindən də "Turan"a bildirib ki, sözügedən məktəbin iki sinfində sobadakı tıxanma səbəbindən yaranan tüstülənmədə 20 nəfərə yaxın şagird özünü pis hiss edib: "Şagirdlər və müəllimlər təxliyə planına uyğun olaraq təhlükəsiz yerə köçürülüblər".

Məsələ ilə bağlı səhhətləri pisləşən şagirdlərin valideynləri ilə danışmaq mümkün olmayıb.

Vəkil Fəxrəddin Mehdiyev dekabrın 18-də Bakı İstintaq təcridxanasında "Toplum" İnternet Televiziyasının hüquqi təsisçisi Ələsgər Məmmədli ilə görüşüb.

Bu barədə AzadlıqRadiosuna Ə.Məmmədlinin qardaşı Nəsimi Məmmədli bildirib: "Ələsgər bəy halsız olub. Bədəninin müxtəlif nahiyələrində ağrılardan şikayətlənib. Təcridxanada götürülən qan analizlərinin və ultrasəs müayinəsinin nəticəsi də narahatlığını artırıb. Ödündə qatılaşma, böyrəyində daş var. Qan təzyiqi qeyri-sabitdir. Fasiləsiz baş ağrısından və yuxusuzluqdan əziyyət çəkir. Qalxanabənzər vəzindəki şiş boğulma hissini artırıb".

N.Məmmədlinin əlavə etməsinə görə, Ə.Məmmədlinin təcili cərrahi əməliyyat olunması lazımdır, son günlər ürəyində də problemlər yaranıb.

"10 aydır həbsxanadadır. Qanunsuz həbs edilməsi bir yana, xəstəliklərinin müalicəsi üçün ev dustaqlığına da buraxmırlar. Təəssüf ki, ölkədə məhkəmə-hüquq sistemi təqsirsiz insanların cəzalandırılması alətinə çevrilib", - daha sonra o vurğulayıb.

Ə.Məmmədlinin yaxınları bundan əvvəl də bir neçə dəfə onun səhhəti ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə ediblər.

Bu açıqlamaya, hələlik, Penitensiar Xidmət və ya başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Ə.Məmmədli bu il martın 8-də həbs olunub. Xətai rayon Məhkəməsi onun barəsində 4 aylıq həbs-qətimkan tədbiri seçib. Daha sonra qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb.

Ə.Məmmədli Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2 (qaçaqmalçılıq - qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ittiham olunur. O, özünü təqsirli bilmir və həbsini peşə fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.

Xatırlatma

Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 30-a yaxın jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Amma onların hamısı ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər. Sonradan onlardan bəzilərinin ittihamı hətta ağırlaşdırılıb.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 330 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir. Onların deməsinə görə, həmin siyahılarda yer alanlar sırf törətdikləri əmələ görə məsuliyyətə cəlb ediliblər.

Rusiya Təhlükəsizlik Şurası sədrinin müavini Dmitri Medvedev NATO-nun və Ukraynayla müttəfiq ölkələrin rəsmilərini münaqişə tərəfləri adlandırıb və onların bu üzdən, "legitim" hərbi hədəflərə çevrildiklərini söyləyib.

Böyük Britaniyanın "The Times" qəzetində rusiyalı generalın qətli "təhlükə altında olan bir ölkənin qanuni müdafiə addımı" kimi dəyərləndirilib. Buna reaksiya verən Medvedev bildirib ki, rəsmi Moskva da eyni məntiqə dayanmalıdır.

"Ukraynaya hərbi yardımla bağlı qərarların qəbulunda iştirak edən bütün NATO rəsmiləri, eləcə də Rusiyaya qarşı hibrid və ya ənənəvi savaşa qatılanlar indi Rusiya dövləti və bütün rus vətənpərvərləri üçün qanuni hərbi hədəflər sayılır", - Medvedev belə deyib.

"The Times" yazıb ki, qətl Ukraynanın "ədalətli özünümüdafiə savaşı aparmaq üçün" Qərbin dəstəyinə ehtiyacı olduğunu göstərir.

"Ehtiyatlı olun"

Rusiyanın keçmiş prezidenti məqalə müəlliflərini də hədəf götürərək qəzetin "qanuni hərbi hədəflər" sırasına düşə biləcəyinə dair xəbərdarlıq edib: "Londonda çox şeylər baş verir... ehtiyatlı olun".

Medvedevin bəyanatına NATO-nun reaksiyası qısa olub: "Deməyə sözümüz olanda sizinlə əlaqə saxlayarıq", - alyansın mətbuat katibliyinin reaksiyasıdır.

Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller dekabrın 17-də bildirib ki, ABŞ-nin Kirillovun qətlinə heç bir dəxili yoxdur və bununla bağlı öncədən bilgisi olmayıb.

Rusiya silahlı qüvvələrinin radiasiya, kimyəvi və bioloji müdafiə qoşunlarının komandanı İqor Kirillovla köməkçisi dekabrın 17-də yaşadığı evin qarşısında bomba partlaması nəticəsində öldürülüblər.

Rusiyalı istintaqçılar qətli "terror aktı" adlandıraraq onu Ukrayna kəşfiyyatının törətdiyini bildiriblər. Federal Təhlükəsizlik Xidməti dekabrın 18-də adı çəkilməyən 29 yaşlı özbəkistanlını saxlayıb.

Rusiya silahlı qüvvələrinin radiasiya, kimyəvi və bioloji müdafiə qoşunlarının komandanı İqor Kirillovla köməkçisinin qətlində şübhəli bilinən Özbəkistan vətəndaşı saxlanılıb. Bu bilgini dekabrın 18-də Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti (FSB) açıqlayıb.

Heç bir şəxs və ya qruplaşma qətllə bağlı məsuliyyəti üzərinə götürməsə də, Ukrayna Təhlükəsizlik Xidmətindəki qaynaq AzadlıqRadiosuna bildirib ki, partlayış bu xidmətin özəl əməliyyatının nəticəsidir.

FSB bildirib ki, adı çəkilməyən şübhəli şəxs Ukrayna xüsusi xidmət orqanlarından təlimat alıb. Moskvaya gələn bu şəxs güclü əldəqayırma partlayış qurğusu əldə edərək onu Kirillovun yaşadığı evin qarşısında saxladığı elektroskuterə quraşdırıb.

Kirillovla köməkçisi binadan çıxarkən, şübhəli şəxs uzaqdan partlayıcı qurğunu işə salıb.

Bəyanatda o da deyilir ki, qətli törədən şübhəli şəxsə əvəzində 100 min dollar və Avropa ölkələrinin birində yaşamaq izni vəd olunub. Törətdiyi əməli etiraf edən həmin şəxsi ömürlük həbs cəzası gözləyir.

General-leytenant Kirillov Rusiyanın Ukraynaya qarşı başlatdığı savaşda öldürülən ən yüksəkvəzifəli Rusiya hərbçisidir.

Ukrayna prokurorluğu Kirillovu Ukrayna ordusuna qarşı kimyəvi silahdan yararlanmaqda suçlayıb. İndiyədək Rusiya ordusunun bu silahı Kirillovun nəzarətiylə 5 min dəfəyədək tətbiq etdiyi bildirilir. Müstəqil ekspertlər həmin iddianı təsdiqləyə bilməyiblər.

Şimali Koreya hərbçilərin dəstəyi Rusiyaya Kurs vilayətində Ukrayna hərbçilərinə qarşı hücumları gücləndirmək imkanı verib.

"Ard-arda üçüncü gündür ki, düşmən Şimali Koreya ordusu hərbçilərindən fəal şəkildə yararlanmaqla Kursk vilayəti ərazisində hücum əməliyyatları gerçəkləşdirir", -. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi general Oleksandr Sırski belə deyib.

Onun sözlərinə görə, rusiyalılar son həftələrdə strateji təşəbbüsü ələ keçirəndən sonra cəbhədəki durum çətin olaraq qalır və düşmən strateji önəmli Pokrovsk şəhərini ələ keçirmək üçün səylərinə ara vermir.

Adının açıqlanmasını istəməyən ABŞ rəsmisi bildirib ki, döyüşlər zamanı şimali koreyalıların itkisi bir neçə yüz nəfərə çatıb. Bunların arasında aşağı və yüksəkrütbəli əsgər və zabitlər var: "Onlar döyüş təcrübəsi az, ya da heç olmayan hərbçilərdir".

AzadlıqRadiosu sözügedən iddiaları müstəqil qaynaqlardan təsdiqlədə bilməyib. Rusiya rəsmiləri isə yayılan bilgilərlə bağlı hər hansı şərh verməyib.

Rusiya ordusuna çalışan şəbəkə ifşa olunub

Ukrayna Güvənlik Xidməti Qərbin ölkəyə verdiyi F-16 hərbi təyyarələri barədə düşmənə bilgi ötürən "genişmiqyaslı" şəbəkəni ifşa etdiyini açıqlayıb.

"Xüsusi əməliyyat nəticəsində 12 rusiyalı agent və onlara bilgi ötürənlər ifşa olunub. Bəziləri ordunu tərk etmiş fərarilərdir. Onlar qanundan gizlənərkən Rusiya xüsusi xidmət orqanlarına işləməyə başlayıblar", - bəyanatda belə deyilir.

Qərb Ukraynanı dəstəkləməkdə davam edir

Ukrayna prezidenti Volodimir Zenenski Qərbdəki müttəfiqlərinə Ukraynaya əlavə yardım göstərməyi tövsiyə edib. Onunla görüş keçirən Polşa baş naziri Donald Tusk rəsmi Kiyevin NATO üzvü olmaq istəyini bir daha dəstəkləyib.

Dekabrın 17-də Tallində Birgə Ekspedisiya Qüvvəsi ölkələri liderləri Ukraynaya dəstəklərini bir daha dilə gətiriblər. Onlar birgə bəyanatlarında Rusiya təcavüzünə birbaşa, yaxud dolayı yolla töhfə verən üçüncü ölkələrə, o sıradan Şimali Koreya, Belarus və Çini göstərdikləri dəstəyi dayandırmağa çağırıblar.

Dekabrın 16-da isə ABŞ prezidenti seçilmiş Donadl Tramp bildirib ki, "dəhşətli" savaşa son qoymaq üçün Putin və Zelenski razılığa gəlməyə hazır olmalıdırlar.

Moskva məhkəməsi "OVD-İnfo"nun hüquqşünası Eva Levenberqi "arzuolunmaz təşkilatda iştirak etmək" maddəsi ilə 10 min rubl (97 ABŞ dolları) cərimələyib.

Səbəb Levenberqin AzadlıqRadiosunun siyasi motivli işlərə dair süjetindəki şərhidir.

Protokol dekabrın 3-də məhkəməyə daxil olub. "Bu, sözə görə təqib, düşüncə cinayətinə görə cəzaya aparan zəncirdə növbəti addımdır", - Levenberq o zaman deyirdi.

Rusiya hakimiyyəti AzadlıqRadiosunu və daha iki yüzə yaxın təşkilatı "arzuolunmaz" hesab edir. Onlarla bu cür əlaqələrə görə vətəndaşları 15 min rubla qədər cərimə, təkrar günahkar bilinərlərsə, 4 ilə qədər həbs cəzası gözləyir. Eyni zamanda, konkret olaraq nəyin iştirak və ya əlaqə sayıla biləcəyinin tərifi qanunda qeyri-müəyyəndir.

Politoloq Bəhruz Səmədov barəsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb.

Bu barədə AzadlıqRadiosuna onun yaxınları məlumat verib.

Məlumata görə, dekabrın 17-də Səbail rayon Məhkəməsində bununla bağlı istintaq orqanın vəsatətinə baxılıb. Məhkəmə vəsatəti təmin edərək B.Səmədov barəsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin müddətini 2 ay 15 gün müddətinə uzadıb.

Səmədov bu il avqustun 21-də saxlanılıb, iki gün sonra məhkəmə onu dövlətə xəyanət ittihamı ilə 4 ay müddətinə həbs edib. O, ittihamı qəbul etmir.

Avropa İttifaqı və bir sıra beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatları (QHT) Səmədovun həbsini pisləyib.

Xatırlatma

B.Səmədov Praqadakı Karlov Universitetinin doktorantura pilləsində təhsil alır. O, müharibə əleyhinə yazıları ilə seçilir. Xüsusilə Azərbaycan və Ermənistan arasında 2020-ci ildə 44 günlük savaş və ötən il Qarabağda keçirilən hərbi əməliyyatlar zamanı o, rəsmi Bakının mövqeyi ilə üst-üstə düşməyən açıqlamalar verib.

Həmin hərbi əməliyyatlar zamanı rəsmi Bakı bütün ölkə ərazisində suverenliyinin bərpa olunduğunu açıqlayıb. Üstəlik, rəsmi Bakı Qarabağda birgünlük hərbi əməliyyatları "lokal antiterror tədbirləri" adlandırmışdı. Ermənistan isə Qarabağda keçirilən həmin əməliyyatı "etnik təmizlənmə" sayırdı. Həmin əməliyyatdan sonra Qarabağdan erməni əhali köç edib.

B.Səmədov ötən il açıqlamalarının birində vurğulamışdı ki, Azərbaycan hökumətinin dialoq yox, güc tətbiq etməsi onun demokratik olmasına mane olur.

Bakıda həbsdə olan Qarabağ separatçılarının bir çoxunun cinayət işi məhkəməyə göndərilib. Bu barədə dekabrın 17-də Baş Prokurorluğun Mətbuat xidməti məlumat yayıb.

Məlumatda bildirilir ki, "1987-ci ilin oktyabrından bu il aprelin 22-nə kimi törədilmiş cinayətlərin bir qismi ilə bağlı istintaqı aparılan 1389 cinayət işi bir icraatda birləşdirilib".

Vurğulanır ki, 2548 epizod üzrə 15 nəfər ittiham edilir. Onların arasında tanınmayan "Dağlıq Qarabağ Respublikası"nın separatçı liderlərindən Arkadi Qukasyan, Arayik Harutyunyan, Bako Sahakyan da var. Onlar Azərbaycan Cinayət Məcəlləsinin 100 (təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, başlama...), 102 (beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə və ya təşkilatlara hücum etmə), 103 (soyqırımı), 105 (əhalini məhv etmə), 214 (terrorçuluq) və başqa maddələr ilə ittiham edilirlər.

Cinayət işi üzrə ittiham aktı dekabrın 16-da baxılması üçün Bakı Hərbi Məhkəməsinə göndərilib.

Azərbaycan Baş Prokurorluğunun açıqlamasına, o cümlədən yekun ittihama, hələlik, təqsirləndirilən şəxslər və onların vəkillərindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

Xatırlatma

Ötən əsrin 80-ci illərində yenidən gərginləşən Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında silahlı toqquşmalara səbəb olub. Azərbaycan Qarabağa nəzarətini itirib. Amma 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və ötən il birgünlük əməliyyatlarla ora nəzarətini bərpa edib.

Yerevan 19-20 sentyabr əməliyyatını "etnik təmizlənmə" və "təcavüz" kimi dəyərləndirib.

Sentyabrın 20-də Qarabağ separatçıları Bakının şərtlərinə razılaşdıqlarını bildiriblər. Daha sonra Qarabağdan Ermənistana əhali köçü başlayıb.

Separatçı qurumun bir çox liderləri saxlanaraq Bakıya gətirilib.

Bəşər Əsəd Rusiya bazasına hücumdan sonra dekabrın 8-də axşam saatlarında Suriyanı tərk edib. O, Telegram sosial şəbəkəsindəki paylaşımında belə deyib.

Əsədin dediyinə görə, qiyamçıların hücumu zamanı Moskvadan "dərhal təxliyə " əmri gələndən sonra bu qərarı verib və ölkəni tərk etməsi "nə əvvəlcədən planlaşdırılıb, nədə döyüşlərin son saatlarında baş tutub".

O bildirib ki, istefa vermək və ya sığınacaq axtarmaq barədə heç vaxt düşünməyib, heç bir insan və ya partiyadan belə təklif almayıb.

"Reuters"in bilgisinə görə, Əsəd və ailəsinin ölkəni tərk etməsi hətta qohum və yüksəkvəzifəli məmurlar üçün də gözlənilməz olub.

Suriyada 14 il sürən vətəndaş savaşında Rusiya Əsəd rejimini dəstəkləsə də, terrorçu təşkilat kimi tanınan "Həyat Təhrir əş-Şam"la (HTŞ) onların Türkiyəyə bağlantılı bir sıra müttəfiqinin qəfil hücumu nəticəsində hökumət ordusu darmadağın edilib.

Vladimir Putin Əsəd və onun ailə üzvlərinə siyasi sığınacaq verib.

HTŞ Dəməşqdə Riad əl-Əsədin başçılıq edəcəyi aralıq hökuməti qurub.

Avropa İttifaqı indən belə Rusiya və İranın Suriyanın gələcəyinə təsir göstərməsinin əleyhinədir. Blok Rusiyanın Suriyadakı hərbi hava və hərbi-dəniz bazalarının mövcudluğu barədə məsələ qaldıracaq.

Rusiyanın Suriyadakı ön cəbhədən ordusunu geri çəkdiyi və ağır texnikasının bir bölümünü ölkədən çıxardığı bildirilir.

AzadlıqRadiosunun prezidenti Stiven Kapus radionun jurnalisti Fərid Mehralızadəni azad etməyə çağırır. Kapus bu bəyanatı dekabrın 17-də "AbzasMedia işi" üzrə başlanan məhkəmə öncəsi verib.

"Dekabrın 17-də AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadə əsassız və absurd ittihamlarla məhkəmə qarşısına çıxarılacaq. Fərid Azərbaycan iqtisadiyyatı haqqında acı həqiqətləri yazdığına görə cəzalandırılır. Azərbaycan bu saxta məhkəməyə son qoymalı, Fəridi ailəsinin yanına buraxmalıdır", – bəyanatda deyilir.

25 noyabr

Məhkəmə Fərid Mehralızadənin şikayətini əsassız saydı

Noyabrın 25-də Xətai rayon Məhkəməsində iqtisadçı, AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadənin saxlandığı gün istintaq orqanın evində axtarış və götürülmə hərəkətindən şikayətinə baxılıb.

F.Mehralızadənin yoldaşı Nərgiz Muxtarova bildirib ki, iqtisadçı özü məhkəmə prosesində iştirak etməyib: "Fəridi məhkəməyə gətirməyiblər, halbuki gətirilməli idi. Məhkəmədə də bunu məqbul hesab etdi və bunu heç nə ilə əsaslandırmadılar".

Onun sözlərinə görə, məhkəmə müdafiə tərəfinin şikayətini təmin etməyib və pozuntunun olmadığına dair qərar qəbul edib: "Axtarışda iştirak edən müstəntiq məhkəməyə gəlməyib, məhkəməyə qatılan müstəntiq isə sualların çoxunu cavablandıra bilmədi".

Hələlik, bu açıqlamaya rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Fərid Mehralızadənin saxlanması

Bu il mayın 30-da mülkigeyimlilər Mehralızadəni küçədə tutub başına torba keçirərək zorla maşına mindiriblər. Polis əməkdaşları onun evindən kompüterini, mobil telefonlarını və avtomobilini də müsadirə ediblər.

İyunun 1-də məhkəmə F.Mehralızadə barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçib. O, korrupsiya araşdırmaları ilə tanınan "AbzasMedia" nəşrinə qarşı valyuta qaçaqmalçılığı işi çərçivəsində ittiham olunub. Həm "AbzasMedia", həm də Mehralızadə onun bu nəşrlə əməkdaşlığını təkzib ediblər.

Mehralızadə AzadlıqRadiosu üçün iqtisadi mövzuları işıqlandırırdı.

Avqustda Mehralızadə və "AbzasMedia" jurnalistlərinə qarşı vergidən yayınma da daxil, əlavə ittihamlar irəli sürülüb. Bu ittihamlar üzrə 12 ilədək həbs nəzərdə tutulur.

O, özünü təqsirli bilmir və həbsini peşəkar fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.

Embed paylaş

'Əmin olmaq istəyirlər ki, rejimə qarşı çıxan və ya onu tənqid edən yoxdur'

Embed paylaş

Kod yaddaşa götürüldü

---

en px hündürlük px

---

The URL has been copied to your clipboard

No media source currently available

0:00 0:07:05 0:00

Xatırlatma

Son bir ildə Azərbaycanda qruplar halında 30 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların heç biri ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər ölkədə siyasi motivli həbslərin olmadığını deyirlər. Amma beynəlxalq insan haqları qurumları, ABŞ Dövlət Departamenti, Bakıda bir qrup Qərb diplomatı da hökuməti haqsız tutulanları azad etməyə, müstəqil mediaya, vətəndaş cəmiyyətinə təzyiqləri dayandırmağa çağırıb.

Bakıda "Demirchi Tower", "AGA Center", "Caspian Plaza", "Caspian Business Center", "Ariana Business Park" kimi biznes mərkəzlərinin daxil olduğu "AQA Şirkətlər Qrupu"nun vitse-prezidenti Qafar Dəmirçi Şəkidə ağacları kəsdirib təbiətə 8 milyon 300 min manata yaxın ziyan vurmaqda suçlanır.

AzadlıqRadiosunun bilgisinə görə, o, dekabrın 16-dakı məhkəmədə bu ittihamı qəbul etmədiyini söyləyib.

Bakı Apellyasiya Məhkəməsində Q.Dəmirçi haqqında həbs qərarından verilmiş şikayətə baxılıb. Onun vəkili bildirib ki, Nərimanov rayon Məhkəməsinin işadamı haqqında qərarı əsassızdır, heç bir sübuta söykənmir və ləğv olunmalıdır.

Müstəntiqsə qərarı əsaslı sayaraq qüvvədə saxlanmalı olduğunu deyir.

Hakim Habil Məmmədov da qərarı dəyişməyib və Q.Dəmirçinin həbsdə qalmasına qərar verib.

Şəkidə ağaclar kəsilib, yerində fındıq bağı salınırmış

Q.Dəmirçini dekabrın 11-də Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin (keçmiş "bandotdel") əməkdaşları saxlayıb. Ona Cinayət Məcəlləsinin 259.3-cü (bir qrup şəxs tərəfindən xeyli və külli miqdarda ziyan vurmaqla ağacları kəsmə) maddəsi ilə ittiham verilib. Bu maddədə 6 ilədək həbs cəzası nəzərdə tutulub.

Cinayət işinin materiallarında iddia edilir ki, "AQA Şirkətlər Qrupu"na daxil "Monte Ferro" şirkəti Şəkidə hektarlarla ərazidə ağacları qanunsuz kəsdirib, nəticədə təbiətə 8 milyon 300 min manata yaxın ziyan dəyib.

AzadlıqRadiosunun əldə etdiyi bilgiyə görə, Q.Dəmirçi ilə yanaşı, daha üç nəfər həbs olunub və onlardan biri də sözügedən şirkətin briqadiridir.

Şəki şəhər İcra Hakimiyyəti isə məsələ ilə bağlı açıqlamasında bildirib ki, "Monte Ferro" MMC Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi ilə müqavilə bağlayıb və fındıq bağı salınması məqsədilə Şəkinin Göynük meşəbəyliyi ərazisindən 800 hektara yaxın torpaq sahəsini icarəyə götürüb: "Bu səbəbdən aqrotexniki tədbirlər həyata keçirilib və orada fındıq bağı salmağa başlanılıb. 2024-cü ilin payız mövsümündə həmin sahədə fındıq bağlarının salınması işləri davam etdirilir".

Bakıdakı böyük biznes mərkəzlərinin daxil olduğu "AQA Şirkətlər Qrupu"nun prezidenti Q.Dəmirçinin atası Aydın Dəmirçidir.

Avropa İttifaqının xarici işlər nazirləri Rusiyaya qarşı sayca 15-ci sanksiyalar paketini qəbul ediblər. Sanksiyalar Rusiya neftini daşıyan tankerlərə şamil ediləcək.

Kreml "kölgə donanma" kimi tanınan köhnə və sığortalanmamış neftdaşıyan gəmilərdən Qərbin sanksiyalarından yayınmaq və gəlir mənbələrini qorumaq üçün yararlanır. Bu gəmilərin indiki durumu həm də çevrəyə təhlükə və fəlakət qaynağı sayılır.

Sanksiyalar Kiyevdəki "Oxmadit" uşaq xəstəxanasına hücuma görə məsuliyyət daşıyan hərbi hissəyə, Rusiya enerji sektorunda aparıcı şirkətlərin top-menecerlərinə, ukraynalı uşaqların deportasiyasına görə məsuliyyət daşıyan şəxslərə, Şimali Koreyanın iki yüksəkvəzifəli məmuruna tətbiq edilib.

Aİ bu paketlə Rusiyanın bundan əvvəlki sanksiyalardan yayınmasını və Ukraynada savaşı sürdürməsini əngəlləmək istəyir.

"Bu sanksiyalar paketinin məqsədi Rusiya və savaşı dəstəkləyənləri, o sıradan Çin şirkətlərini zəiflətməkdir", - dekabrın 16-da Aİ-nin xarici siyasət rəhbəri Kay Kallas belə deyib.

"Bu, Aİ üzvlərinin Ukraynaya davamlı dəstək məsələsindəki birliyinə işarədir. Başlıca öncəliyimiz - Ukraynanı mümkün qədər güclü mövqeyə daşımaqdır. Biz Ukrayna xalqını humanitar, iqtisadi, siyasi, diplomatik və hərbi sahələrdə dəstəkləyəcəyik. Ukraynanın qalib gələcəyinə şübhə ola bilməz", - yenə Kallasın sözləridir.

Aİ Şurası "Ukraynanın ərazi bütövlüyünü, suverenliyini və müstəqilliyini zəiflətməyə və ya təhdid yaratmağa görə məsuliyyət daşıyan" 54 fiziki və 30 hüquqi şəxsə qarşı önəmli tədbirlər paketini razılaşdırıb.

Aİ Ukraynaya, azı, 18 milyard avro ayıracaq

"Rusiyanın savaş qabiliyyətini daha da məhdudlaşdırmaq cəhdləri davam etdirilməlidir", - keçiriləcək Aİ sammitinin yekunlarına dair indi hazırlanmış işçi bəyanatda belə deyilir.

AzadlıqRadiosunun tanış olduğu bu sənəddə Aİ Şurası İran və Şimali Koreyanı Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzünü sürdürməyə kömək etdikləri üçün "qəti şəkildə qınayır".

Blok Moskva və Tehran arasında artan hərbi əməkdaşlığın və Şimali Koreyanın öz hərbçilərini savaş bölgəsinə göndərməsinin beynəlxalq sülh və güvənliyə ciddi fəsadlar doğuracağını bildirərək, hər iki ölkəni Rusiyaya yardımı dayandırmağa çağırıb.

Aİ Rusiya işğalına qarşı mübarizə üçün Ukraynaya maliyyə yardımı göstərməyə davam edəcək. Blok gələn ilin yanvarından başlayaraq Kiyevə toplam 18.1 milyard avro ayırmağı planlaşdırır.

Aİ suriyalıları inklüziv hökumət qurmağa çağırıb

Aİ Suriyada Bəşər Əsədin "cinayətkar" rejiminin çökməsini müsbət qarşılayaraq tərəfləri azlıqların hüquqlarını qoruyan hökumətin yaradılmasından ötrü inklüziv və suriyalıların rəhbərlik etdiyi siyasi prosesə qatılmağa çağırıb.

Suriyaya dəstəyin müxtəlif variantlarını hazırlamaq məqsədilə blokun xarici siyasət rəhbərinə müraciət ediləcək.

Aİ Fələstin dövlətinin yaradılmasını dəstəkləyir

Qəzzadakı savaşa gəlincə, blok dərhal atəşkəs elan olunmasını, Aİ və ABŞ-nin terrorçu təşkilat kimi tanıdığı HƏMAS-ın saxladığı əsirlərin qeyd-şərtsiz azadlığa buraxılmasını tələb edib.

Aİ İsrail-Fələstin münaqişəsinin həlli, "ədalətli və davamlı" sülhün bərqərar edilməsi üçün "iki dövlətli" çözümlə bağlı mövqeyini bir daha vurğulayıb.

Aİ-nın sammiti dekabrın 19-da Brüsseldə keçiriləcək.

"Azərbaycan regional nəqliyyat və logistikanın əvəzsiz habına çevrilmək üçün yaxşı mövqedədir. Azərbaycanın rifahının növbəti mərhələsinin inkişafını dəstəkləməkdən ötrü özəlliklə bu sektorlara daha çox ticarət missiyası gətirməyi planlaşdırırıq". Bunu ABŞ-nin Azərbaycandakı səfiri Mark Libbi Amerika Ticarət Palatasının (AmCham) tədbirində deyib.

Səfir palatanın ölkədəki fəaliyyətindən danışıb. O, ABŞ şirkətlərinin Azərbaycana növbəti-nəsil enerji və iqlim hədəflərini yerinə yetirməkdə kömək göstərməyə sadiqliyini vurğulayıb.

"Son bir ildə ABŞ-Azərbaycan əməkdaşlığının uğurlarından danışarkən kinli şübhə səslərini də xatırlayıram. Birləşmiş Ştatlara qarşı çox ittihamlar səslənib, Azərbaycana zərbə vurmaq niyyətli vəhşi, cəfəng qəsdlərdən danışıblar. Bu dezinformasiyaya cavab olaraq yalnız son bir ildəki uğurları göstərirəm. Ancaq eyni zamanda son onilliklərdə tərəfdaşlığımızın gücünü də hamıya xatırlatmaq istəyirəm", – səfir vurğulayıb.

O, Azərbaycanın bu il "Əsrin Müqaviləsi"nin 30 illiyini qeyd etdiyini yada salıb. Azərbaycanın liderliyi və təşəbbüsünün ABŞ sərmayəsi və siyasi dəstəyi ilə birlikdə tarixin gedişatını dəyişdiyini, Azərbaycanın qlobal enerji təhlükəsizliyində böyük və etibarlı iştirakçıya çevrildiyini vurğulayıb.

"Şişirtmədən deyim ki, "Əsrin Müqaviləsi"nin mərkəzində ABŞ-Azərbaycan tərəfdaşlığı durmasaydı, bunların heç biri mümkün olmazdı", – o əlavə edib.

Səfir Libbi bir həftə öncə ilin sonunda səhhətindəki problemlər səbəbindən səfir postundan gedəcəyini açıqlayıb.

Xatırlatma

Rəsmi Bakının son illər Qərb ölkələri, xüsusilə də ABŞ ilə münasibətlərində ayrı-ayrı vaxtlarda gərginlik müşahidə edilib. Ötən il Azərbaycan hakimiyyətinə yaxın media orqanlarında ABŞ səfirliyinin Bakıda məzun tədbiri "casus şəbəkəsi ilə görüş" adı ilə təqdim olunub. Ancaq ABŞ-nin yeni təyin olunmuş səfiri M.Libbi Bakıya gələndən sonra həmin tədbir baş tutub.

ABŞ rəsmiləri, bir qayda olaraq, Azərbaycanda fundamental azadlıqlar və tənqidçilərin həbsi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə ediblər. Azərbaycan rəsmiləri isə belə çağırışları ölkənin daxili işlərinə qarışmaq kimi dəyərləndiriblər.

Son günlər münasibətlərdə gərginlik daha da dərinləşib. ABŞ səfirliyi, dövlət katibi Antoni Blinken Azərbaycan hökumətinə çağırış edərək haqsız yerə həbs olunan jurnalistləri, hüquq müdafiəçilərini, siyasi opponentləri azad etməyə çağırıb. Azərbaycan XİN isə bu bəyanata sərt reaksiya verib, son dörd ili ABŞ-Azərbaycan münasibətlərində "itirilmiş illər" adlandırıb, ABŞ-nin yeni administrasiyası dövründə əlaqələrin bərpa olunacağına ümidini bildirib.

İranda havanın kəskin soyuması və qaz çatışmazlığı üzündən dövlət müəssisələri qapadılıb, 26 vilayətdə də dərslər onlayn rejiminə keçirilib.

AzadlıqRadiosunun "Fərda" xidmətinin bilgisinə görə, yaranmış durumda hökumət enerji tükədilməsini yönəltmək istəyir.

Son günlər İranın vilayətlərində 20 dərəcəyə şaxta var, qaz verilməsində də fasilələr yaranıb. Şərqi Azərbaycan, Rəzəvi Xorasan, Cənubi Xorasan, Ərdəbil və Mazandaran əyalətlərində qaz təzyiqinin azalması barədə bilgilər yayılıb.

Dövlət qaz şirkəti qaz nəqlini 850 milyon kubmetr artırıb. Bunun 601 milyon kubmetri ev təsərrüfatlarına, ticarət və kiçik sənaye obyektlərinə ayrıldığı deyilir. Ancaq qaz infrastrukturu çox köhnəldiyindən əlavə edilən qazın bir hissəsi hədər gedə bilər. Üstəlik, həmin qazın bir hissəsi Türkiyə və İraqa, eləcə də ölkənin əsas sənaye obyektlərinə və elektrik stansiyalarına göndəriləcək.

İran təbii qaz ehtiyatı baxımından dünyada ikinci yerdə olsa da, ölkənin köhnəlmiş qaz infrastrukturu qış aylarında əhalinin qaza artan tələbatını ödəyə bilmir.

Prezident Məsud Pezeşkian elektrik enerjisinə qənaət etmək üçün ölkə vətəndaşlarına üz tutaraq, qızdırıcılarda istiliyi 2 dərəcə endirməyə çağırıb. Digər hökumət nümayəndələrinin də bənzər videoçağırışları var.

Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti (DTX) bildirir ki, mütəşəkkil dəstə halında Azərbaycanın dövlət sərhədində gömrük postunu ələ keçirmək, orada xidmət aparan əməkdaşları və digər şəxsləri girov götürməklə bağlı hazırlanan təxribat planının qarşısını alıblar.

Xidmətin dekabrın 16-da yaydığı məlumatda həyata keçirilmiş kompleks əməliyyat-istintaq tədbirləri ilə Azərbaycanın üç vətəndaşının həbs edildiyi bildirilir. Onlardan biri Cinayət Məcəlləsinin 28.282.2-ci (mütəşəkkil dəstə tərəfindən təxribata hazırlıq), 28.215.3 (adamları girov götürməyə hazırlıq), 218.1 (cinayət birlik (təşkilat) yaratma), hər üçü isə 281.2 (dövlət əleyhinə çağırışlar məzmunlu materiallar yayma) maddələri ilə ittiham olunurlar.

Açıqlamada adları çəkilən şəxslərin və ya yaxınlarının ittihamlara münasibəti, hələlik, bəlli deyil.

İran məhkəməsi AzadlıqRadiosu "Fərda" xidmətinin keçmiş əməkdaşı, ABŞ və İran vətəndaşı olan Reza Vəlizadəyə 10 il həbs cəzası verib. O, "düşmən hökumətlərlə əməkdaşlıqda" suçlanıb.

Həbs cəzası bitəndən sonra Vəlizadəyə Tehran və yaxınlıqdakı əyalətlərdə yaşamaq, ölkəni tərk etmək, eləcə də siyasi və ictimai təşkilatlara üzv olmaq yasaqlanıb.

O, "Fərda" radiosundan 2022-ci ilin noyabrında ayrılıb. Ailəsini ziyarət etmək üçün bu ilin əvvəlində İrana qayıdan Vəlizadəni sentyabrın 22-də həbs ediblər.

ABŞ Dövlət Departamenti daha öncə Vəlizadənin saxlanılmasını qınayaraq bunu "ədalətsiz" və beynəlxalq hüquq normalarına zidd olduğunu demişdi.

Jurnalisti azadlığa buraxmağa çağıran Azad Avropa/Azadlıq Radiolarının prezidenti Stiven Kapus da Vəlizadəyə qarşı irəli sürülən ittihamları, onun məhkum edilməsini və cəzasını ədalətsiz saydığını açıqlayıb.

"Rejim… müstəqil jurnalistikadan xoflanır"

"İran rejimi hər fürsətdə insan haqlarını tapdalayaraq ara vermədən öz zərərli təsirini bütün dünyaya yaymağa çalışır", - deyən Kapus ardınca əlavə edib: "Bəllidir ki, rejim azadlıq qüvvələrindən, o sıradan müstəqil jurnalistikadan xoflanır".

Vəlizadə sərt rejimli həbsxanada saxlanılır. Ailəsi və vəkilinin onunla görüş sayı da məhdudlaşdırılıb.

İran əcnəbiləri, o cümlədən ikili vətəndaşlığı olanları qanunsuz həbs etməklə girov götürməkdə və öz tələblərinin yerinə yetirilməsi üçün xarici hökumətlərə basqı göstərməkdə ittiham olunur. İran ötən ilin sentyabrında mübadilə çərçivəsində beş ABŞ-lini azadlığa buraxıb. Vəlizadə bu mübadilədən sonra həbs edildiyi bildirilən ilk ABŞ vətəndaşıdır.

Sərhədsiz Reportyorlar Təşkilatı (RSF), Jurnalistlərin Müdafiəsi Komitəsi və digər təşkilatlar onun dərhal azadlığa buraxılmasını tələb edib. RSF-in 2024-cü il Dünya Mətbuat Azadlığı İndeksində İran 180 ölkə arasında 176-cı yerdə qərarlaşıb.

Dekabrın 16-da Milli Məclis "Azərbaycan Respublikasının 2025-ci il dövlət büdcəsi haqqında" qanun layihəsini müzakirələrdən sonra üçüncü oxunuşda qəbul edib.

2025-ci ildə dövlət büdcəsinin gəlirləri 38 milyard 356 milyon manat (+5.4 faiz), xərcləri isə 41 milyard 407.6 milyon manat (+4.2 faiz) proqnozlaşdırılır.

Artım, əsasən, Dövlət Neft Fondundan (ARDNF) büdcəyə transfertin artırılması hesabına olacaq.

Büdcədə, əsasən, müdafiə və milli təhlükəsizlik xərcləri artırılıb. Həmin xərclər 8 milyard 555 milyon manata çatdırılıb. Bu il bundan 1 milyard manatdan çox az idi.

Gələn il büdcədə neftin proqnoz qiyməti bu il ilə müqayisədə aşağı salınıb – 70 ABŞ dolları. Bu il 75 dollardan götürülmüşdü. Hazırda dünya birjalarında neftin bir bareli təqribən 75 dollardır.

Sənəd prezidentin təsdiqindən sonra qüvvəyə minəcək.