“Sünnətnamə - 2”
Mirzə Cəlilin ruhuna ərməğan edilir...
(həyatı hekayənin ikinci bölümü)
Oxuduğunuz, beş-altı il bundan öncə baş vermiş bu real hadisə dünya ədəbiyyatında ilk elə hekayənin ikinci hissəsini təşkil edir ki, onun birinci yarısı hələ yazılmayıb.
Zira əgər istəsəniz, mən sizə bu hekayənin ilk yarısının mabədini danışa bilərəm: iki oğlum var ki, onların da şəkillərini bu yazının yuxarısında siz artıq görmək imkanını əldə etmisiz.
Bir gün, daha dəqiq desəm, ayıb olmasın, oğlanlarımdan Nihad adlı balacası dünyaya gələndən qırx gün ötmüş kənddəki ata və anamdan ibarət valideynlərim, eləcə də onlara qoşulmuş, pulunun artığından durub iyirmi ildən artıq yaşadığı qonşu Rusiyadan doğma obasına - evini tikməyə gələn böyük qardaşım Rizvan mənə - cib telefonuma - zəng açdı.
Onlar mənə iki oğlan uşağımın müsəlman etməyin zamanının çatdığını bildirib, təcili ata ocağına baş çəkməyimi, hər islaminanclı kəsin savab əməlində şəxsən iştirakımın vacib olduğunu təkidlə söylədilər.
Mənim çağdaş sivil dəyərlərindən bəhs açmağım, inkişaf etmiş ölkələrdə hətta rotveyler tipli itlərin quyruqlarını kəsmək məsələsinin qanunla qadağan edildiyini xatırlamağım, gələcəkdə bu cüvəllağıların - oğlanlarımın böyüyüb, şəxsimi Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinə verərək böyük miqdarda təzminat alacaqlarından çəkindiyimi dilə gətirməyim, daha başqa-başqa qorxulardan danışmağım da bir işə yaramadı...
Beləcə, onlar hər iki oğlumu “topdan” sünnət etdilər...
Dağdan gəlib bu işi ustalıqla yerinə yetirən bir yaşlı dəlləkdən zavallı oğlanlarımı qoşa “kəsdirməyə” görə güzəşt əldə etdiklərindən, yarım saatın içində savab qazandıqlarından yazmaqla oxucunun vaxtını almaq fikrində deyiləm.
Heç o barədə də yazmıram ki, uşaqların dərilərini soymaqları – kəsmələri azmış, hələ üstəlik, bu zülmü el şənliyi formasında - kiçik toy şəklində bayram etməklərini də indinin özündə də yada salmaq məndən ötrü cəhənnəm əzabı kimi bir dərddir: o ağrını da sizinlə bölüşmürəm...
Bu dəhşətli fakta şərik çıxmasam da, uşaqların kiçik toyunda mütləq iştirak etməliydim deyə, kənddə yollandım: nə başınızı ağrıdım: orada baş verən tragikomediyanın əsl kefli İskəndəri kimi paytaxta – Bakıya dönəndə, yay tətilini kəndə keçirən xanımım mənim cibimə balaca bir bükülünün soxduğunu görüb soruşdum:
- Nədi, yenə başına fırlandığım qardaşım Rizvan həyat yoldaşından gizlin mənə əlavə “maliyyə yardımı” edib. Cibi bol olsun, Allah əvəzini yetirsin.
Xanımım bir balaca qızarıb tez-bazar aydınlıq gətirdi:
- Xeyr, ayıb olmasın, bu uşaqların sünnətindən qalma artıq dəridir, şəhərə çatsan aparıb nazirliklərin birinin həyətində yerə basdırarsan.
(Düzdür, daha yuxarıları dedi, mənsə siyasi-mentalitet yanlışlığa yol verməməkdən ötrü bu yeri bir qədər yumşaltmalı oldum...) Qoy bizimkilərin də bəxti oyansın. Uşaqlarımız böyüyəndə yaxşı vəzifələrdə çalışsınlar...
“Aman Allah, mən neçənci əsrdə ilişib qalmışam?” – düşünsəm də, evdəkilərin qəlbini sındırmayıb dinmədim.
Əslində bu hekayənin ikinci bölümü də məhz bundan sonra baş verdi ki, indi o haqda sizə ürək dolusu danışmağa həvəsliyəm...
Əziz dostlar, elə təzəcə paytaxta çatıb metroya minmişdim ki, gəlib düşdüm adam tıxacına: üst-başımdan tutmuş, ta ayaqlarıma qədər məni yaxşıca əzən insanların məngənəsindən necə qurtulub özümü avtobusa saldım, orada da özümənifrət duyğularının içində necə çalxalandımsa, mənzilbaşına çatmağım, it günündə, dəvə yorğunluğuyla nətəhər yatağa sərilməyim, səhərə kimi fil qulağında ayı yuxusuna necə getdiyimi heç özüm də bilmədim, o ki, qala sizə nəql edəm.
Bir sözlə, səhər ertədən cib telefonumdakı zil musiqi sədası altında yerimdən dik atılıb zəngə cavab verəndə, yoldaşımın incik səsindən özümə qayıtdım:
- Verdiyimi hansısa prestijni nazirliyin həyətində yerə basdırdınmı?
- Ay qız, bir imkan ver özümə gəlim...
Pencəyimin ciblərini yoxlayanda, halım çox pərişan oldu: deyəsən hələ indi mənə aydın oldu ki, dünənləri metronun basabasında iki qarayanız oğrusimalı cavan oğlan niyə sifətimə hırıldayırdı...
Cibgirlər cibimdəki oğlanlarımın artıq ətindən – sünnət ərməğanından ibarət səliqəli bağlamaçanı pul bilib çırpışdırmışlar.
...İndi belə çıxırdı ki, oğlanlarım cibgir, ya da oğru-quldur olacaqlar, əgər böyüyənə qədər dünya dağılmasa, ölkəmizdə çevirilişlər olmasa, nə bilim, qlobal istiləşmə bizi əritməsə!?
Əgər işdi, onlara yaxşıca təhsil verə bilməsəm və oğlanlarım irili, yaxud xırdalı məmur olsalar, bizim indiki inhisarçı bürokratlar kimi büdcə talançısı, ya da rüşvətxora çevriləcəklər?!
Özüm də məəttəl qalmışam: işdi-şaiyət, əgər bu hekayəti oxuyanlar arasında həmin iki cibgir, yaxud onların tanışlarından bir kimsə olsa, çox xahiş edirəm, o bağlamaçanı özümə qaytarsın.
Mümkün deyilsə, onu, heç olmasa, ən yaxşı halda, Universitetlərin birinin həyətinə, ya da Nazirliklərin, dövlət idarələrinin həyətində basdırsın: ən pis halda, “Palmali” kimi iri şirkətlərin birinin binasının damına tullasın – hədiyyəsi, zəhməthaqqısı məndən...
Bakı, 20-22 dekabr, 2008
Mirzə Cəlilin ruhuna ərməğan edilir...
(həyatı hekayənin ikinci bölümü)
Oxuduğunuz, beş-altı il bundan öncə baş vermiş bu real hadisə dünya ədəbiyyatında ilk elə hekayənin ikinci hissəsini təşkil edir ki, onun birinci yarısı hələ yazılmayıb.
Zira əgər istəsəniz, mən sizə bu hekayənin ilk yarısının mabədini danışa bilərəm: iki oğlum var ki, onların da şəkillərini bu yazının yuxarısında siz artıq görmək imkanını əldə etmisiz.
Bir gün, daha dəqiq desəm, ayıb olmasın, oğlanlarımdan Nihad adlı balacası dünyaya gələndən qırx gün ötmüş kənddəki ata və anamdan ibarət valideynlərim, eləcə də onlara qoşulmuş, pulunun artığından durub iyirmi ildən artıq yaşadığı qonşu Rusiyadan doğma obasına - evini tikməyə gələn böyük qardaşım Rizvan mənə - cib telefonuma - zəng açdı.
Onlar mənə iki oğlan uşağımın müsəlman etməyin zamanının çatdığını bildirib, təcili ata ocağına baş çəkməyimi, hər islaminanclı kəsin savab əməlində şəxsən iştirakımın vacib olduğunu təkidlə söylədilər.
Mənim çağdaş sivil dəyərlərindən bəhs açmağım, inkişaf etmiş ölkələrdə hətta rotveyler tipli itlərin quyruqlarını kəsmək məsələsinin qanunla qadağan edildiyini xatırlamağım, gələcəkdə bu cüvəllağıların - oğlanlarımın böyüyüb, şəxsimi Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinə verərək böyük miqdarda təzminat alacaqlarından çəkindiyimi dilə gətirməyim, daha başqa-başqa qorxulardan danışmağım da bir işə yaramadı...
Beləcə, onlar hər iki oğlumu “topdan” sünnət etdilər...
Dağdan gəlib bu işi ustalıqla yerinə yetirən bir yaşlı dəlləkdən zavallı oğlanlarımı qoşa “kəsdirməyə” görə güzəşt əldə etdiklərindən, yarım saatın içində savab qazandıqlarından yazmaqla oxucunun vaxtını almaq fikrində deyiləm.
Heç o barədə də yazmıram ki, uşaqların dərilərini soymaqları – kəsmələri azmış, hələ üstəlik, bu zülmü el şənliyi formasında - kiçik toy şəklində bayram etməklərini də indinin özündə də yada salmaq məndən ötrü cəhənnəm əzabı kimi bir dərddir: o ağrını da sizinlə bölüşmürəm...
Bu dəhşətli fakta şərik çıxmasam da, uşaqların kiçik toyunda mütləq iştirak etməliydim deyə, kənddə yollandım: nə başınızı ağrıdım: orada baş verən tragikomediyanın əsl kefli İskəndəri kimi paytaxta – Bakıya dönəndə, yay tətilini kəndə keçirən xanımım mənim cibimə balaca bir bükülünün soxduğunu görüb soruşdum:
- Nədi, yenə başına fırlandığım qardaşım Rizvan həyat yoldaşından gizlin mənə əlavə “maliyyə yardımı” edib. Cibi bol olsun, Allah əvəzini yetirsin.
Xanımım bir balaca qızarıb tez-bazar aydınlıq gətirdi:
- Xeyr, ayıb olmasın, bu uşaqların sünnətindən qalma artıq dəridir, şəhərə çatsan aparıb nazirliklərin birinin həyətində yerə basdırarsan.
(Düzdür, daha yuxarıları dedi, mənsə siyasi-mentalitet yanlışlığa yol verməməkdən ötrü bu yeri bir qədər yumşaltmalı oldum...) Qoy bizimkilərin də bəxti oyansın. Uşaqlarımız böyüyəndə yaxşı vəzifələrdə çalışsınlar...
“Aman Allah, mən neçənci əsrdə ilişib qalmışam?” – düşünsəm də, evdəkilərin qəlbini sındırmayıb dinmədim.
Əslində bu hekayənin ikinci bölümü də məhz bundan sonra baş verdi ki, indi o haqda sizə ürək dolusu danışmağa həvəsliyəm...
Əziz dostlar, elə təzəcə paytaxta çatıb metroya minmişdim ki, gəlib düşdüm adam tıxacına: üst-başımdan tutmuş, ta ayaqlarıma qədər məni yaxşıca əzən insanların məngənəsindən necə qurtulub özümü avtobusa saldım, orada da özümənifrət duyğularının içində necə çalxalandımsa, mənzilbaşına çatmağım, it günündə, dəvə yorğunluğuyla nətəhər yatağa sərilməyim, səhərə kimi fil qulağında ayı yuxusuna necə getdiyimi heç özüm də bilmədim, o ki, qala sizə nəql edəm.
Bir sözlə, səhər ertədən cib telefonumdakı zil musiqi sədası altında yerimdən dik atılıb zəngə cavab verəndə, yoldaşımın incik səsindən özümə qayıtdım:
- Verdiyimi hansısa prestijni nazirliyin həyətində yerə basdırdınmı?
- Ay qız, bir imkan ver özümə gəlim...
Pencəyimin ciblərini yoxlayanda, halım çox pərişan oldu: deyəsən hələ indi mənə aydın oldu ki, dünənləri metronun basabasında iki qarayanız oğrusimalı cavan oğlan niyə sifətimə hırıldayırdı...
Cibgirlər cibimdəki oğlanlarımın artıq ətindən – sünnət ərməğanından ibarət səliqəli bağlamaçanı pul bilib çırpışdırmışlar.
...İndi belə çıxırdı ki, oğlanlarım cibgir, ya da oğru-quldur olacaqlar, əgər böyüyənə qədər dünya dağılmasa, ölkəmizdə çevirilişlər olmasa, nə bilim, qlobal istiləşmə bizi əritməsə!?
Əgər işdi, onlara yaxşıca təhsil verə bilməsəm və oğlanlarım irili, yaxud xırdalı məmur olsalar, bizim indiki inhisarçı bürokratlar kimi büdcə talançısı, ya da rüşvətxora çevriləcəklər?!
Özüm də məəttəl qalmışam: işdi-şaiyət, əgər bu hekayəti oxuyanlar arasında həmin iki cibgir, yaxud onların tanışlarından bir kimsə olsa, çox xahiş edirəm, o bağlamaçanı özümə qaytarsın.
Mümkün deyilsə, onu, heç olmasa, ən yaxşı halda, Universitetlərin birinin həyətinə, ya da Nazirliklərin, dövlət idarələrinin həyətində basdırsın: ən pis halda, “Palmali” kimi iri şirkətlərin birinin binasının damına tullasın – hədiyyəsi, zəhməthaqqısı məndən...
Bakı, 20-22 dekabr, 2008
